Η σύλληψη του προδότη Συμεωνίδη

Η σύλληψη του προδότη Συμεωνίδη

Η δράση του αντιστασιακού Σπιθούρη Μανόλη δεν εξαντλείται μόνο στο σαμποτάζ της Δαμάστας και στον τραυματισμό του. Ανέλαβε πολλές αποστολές στα χρόνια της Κατοχής τις οποίες πάντα έφερε σε τέλος.

Παραθέτω μία ανέκδοτη επιστολή των οπλαρχηγών Σπιθούρη Μανόλη και Τηλέμαχου Χαιρέτη, η οποία αναφέρεται στην σύλληψη του προδότη Συμεωνίδη από τα Δωδεκάνησα.

Η επιστολή στάλθηκε στον Δημήτριο Κίππη για να χρησιμοποιηθεί απ’αυτόν στην έκδοση του βιβλίου του

“ΑΠΟ ΤΟΝ ΨΗΛΟΡΕΊΤΗ ΣΤΗΝ ΣΚΙΑ ΤΟΥ ΟΛΥΜΠΟΥ – ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΚΡΗΤΗΣ” Αθήνα 1981

Αντίγραφο της επιστολής μου παρέδωσαν τα παιδιά του Μανόλη Σπιθούρη, Βασίλης Εμμ. Σπιθούρης και Μιχάλης Εμμ. Σπιθούρης στα Ανώγεια στις 21 Απρίλη 2003, για να δημοσιευτεί σε τούτο το αφιέρωμα για τον πατέρα τους Μανόλη Σπιθούρη. Η επιστολή δεν έχει ημερομηνία, αλλά από τα γραφόμενα και το ότι αναφέρεται ο κ. Μανόλης Κεφαλογιάννης σαν υπουργός, θα έχει γραφτεί τα έτη 1977-1980.

…Αγαπητέ Κύριε Δημήτριε Κίππη

Σας αποστέλλομεν την παρακάτω επιστολήν δια τον απλό λόγο ότι εκδίδεται ένα βιβλίο το οποίο αναφέρει περιστατικά που συνέβησαν κατά την περίοδον της Γερμανικής Κατοχής

( 1941-1945 ) στην νήσον Κρήτη και τα οποία έζησαν άνθρωποι διαφορετικοί από εκείνους οι οποίοι γράφονται σε ορισμένα κυκλοφορούντα βιβλία ότι τα έζησαν.

Θα αναφερθούμε στο περιστατικό της απαγωγής του γκεσταμπίτη Συμεωνίδη Αναστασίου ή Καζάκο ο οποίος έδρασε στην Κρήτη με ορμητήριο το Ηράκλειο.

Η απαγωγή και η σύλληψη του αδυσώπητου προδότη Αναστασίου Συμεωνίδη ο οποίος ήτο συνεργάτης της Ιταλικής κατασκοπείας με αρχηγό τον στρατηγό Κάρτα και τον Ταβάνα, είχαν δε οι προηγούμενοι Ιταλοί τον νομόν Λασιθίου στη δικαιοδοσία τους και ως έδρα τους την πόλη του Αγίου Νικολάου.

Κατά το έτος 1943 στην Ιταλία συνέβησαν ορισμένα γεγονότα γνωστά πλέον εις όλους μας, τα οποία ανάγκασαν τους ανωτέρω Ιταλούς να παραδώσουν εις τους συμμάχους και δια τους οποίους εφρόντισε ο αρχηγός της Αγγλικής κατασκοπείας στην Κρήτη να τους αποστείλει στη Μέση Ανατολή τον Σεπτέμβριον του 1943. Υπήρχε λοιπόν και υπάρχει η απορία του γιατί ο Συμεωνίδης δεν έφυγε αλλά ανεξάρτητα από αυτό τα γεγονότα είναι τα εξής :

Μεταξύ αυτών που έμειναν στην Κρήτη και δεν κατόρθωσαν να μεταφερθούν στην Μέση Ανατολή ήταν και ο αείμνηστος ιατρός φυματιολόγος Εμμαν. Νικ. Μανδαλενάκης, καταγόμενος εκ Κορφών Μαλεβυζίου.

Στον ιατρό Μανδαλενάκη ο Συμεωνίδης άσκησε πιέσεις καθώς και πολλές απειλές, ο οποίος φοβόταν ότι ο Συμεωνίδης θα τον πρόδιδε στους Γερμανούς για την πατριωτική του δράση και φυσικά ότι θα τον εκτελούσαν εν ψυχρώ. Ο γιατρός τότε μη βρίσκοντας άλλο τρόπο να γλυτώσει την οριστική καταδίκη του που του επεφύλασε ο Συμεωνίδης του έδωσε τρεις ή τέσσερις λίρες χρυσές για προσωπική βοήθεια του Συμεωνίδη και για τον λόγο ότι ο γιατρός χρειαζόταν χρόνο έως ότου ξεφύγει.

Ο Συμεωνίδης ευθύς αμέσως ανέλαβε δράση εναντίον των Ελλήνων πατριωτών. Αυτός οτιδήποτε γνώριζε για την Αντίσταση Αγγλική και Ελληνική τα είπε όλα στους Γερμανούς. Μεταξύ αυτών κυνηγούσε τον Μιχαήλ Ακουμιανάκη, αρχηγό στην Αντικατασκοπία εις Ηράκλειον Κρήτης.

Ήταν τρομερά επικίνδυνος και είχε δημιουργήσει ένα κλοιό που δύσκολα ξέφευγε κανείς από τα χέρια του. Γι’αυτό και το στρατηγείο της Μέσης Ανατολής έδωσε εντολή να συλληφθεί αντί πάσης θυσίας, ζωντανός για να προσκομίσουμε ωφέλιμα στοιχεία χρήσιμα για την Αντίσταση και γιατί ήταν δοσίλογος και βασανιστής. Και να απαλλαγεί η Κρήτη από αυτόν τον τύραννο. Αυτός Δε ήταν γύρω στο 1.70, αθλητικό σώμα και μάλλον αθλητής δεν ξέρουμε σε τι άθλημα επιδίδετο.

Για να γίνει η σύλληψη του εξουσιοδοτήσανε τον Μανόλη Βασ. Κεφαλογιάννη ή Κοντομανόλη, νυν βουλευτή να βρει τον κατάλληλο άνθρωπο να τον προσεταιριστεί και να μπει στα ίχνη του καταζητούμενου και να μας τον πλησιάσει και να γίνει ευκολότερη η σύλληψη.

Ως εκ τούτου επέλεξε τον Κων/νο Χαραλ. Μπύρη ( κρεοπώλη ) κάτοικον Ηρακλείου, έφεδρος αξιωματικός. Ο Μπύρης εκατόρθωσε να βγάλει σε πέρας την αποστολή που του ανέθεσε ο Μανόλης Κεφαλογιάννης.

Αρχή της αποστολής

Στις 14 Απριλίου 1944 την ημέρα του Πάσχα, εις το λημέρι της ανταρτικής ομάδας Ψηλορείτης εις θέσιν Πετροδολάκια εδόθη υπό του αρχηγού αυτής και επιτελείου Καπετάν Μιχαήλ Χρ. Ξυλούρη ή Χριστομιχάλη και από τον αρχηγό Δραμουντάνη Γεώργιο ή Στεφανογιώργη, του Νικ. Γ. Σταυρακάκη ή αεροπόρου, του Ιωάννου Γρηγ. Χαιρέτη ή Γρηγορογιάννη εφέδρου αξιωματικού, στρατιωτικού υπευθύνου της ομάδος και του Ιωάν. Εμμ. Σκουλά ή Παπαγιάννη ιερέως.

Όλοι αυτοί έλαβον την εντολή από το Στρατηγείο για την σύλληψη του Συμεωνίδη.

Ο Μανόλης Βασ. Κεφαλογιάννης μας πληροφόρησε στο λημέρι ότι όλα ήταν έτοιμα για να γίνει η επιχείρησις. Η ομάδα αντιστάσεως Ψηλορείτης έδωσε εντολή στον Τηλέμαχο Χαιρέτη του Γρηγορίου μαζί με τον Μαν. Βασ. Κεφαλογιάννη να πάνε και να βρούνε τον Εμμανουήλ Βασ. Σπιθούρη ή Ταμπακομανόλη για να πάνε στην αποστολή τον οποίο και συναντήσαμε την ίδια μέρα του Πάσχα στη θέση Βρουλίδια όπου έμενε προσωρινά. Ο Σπιθούρης εδέχθη αμέσως μαζί με τον Τηλέμαχο Χαιρέτη να εκτελέσουν την απαγωγή και σύλληψη του τυράννου.

Το βράδυ Σπιθούρης και Χαιρέτης τράβηξαν στο σημείο που είχε καθορίσει ο Κεφαλογιάννης, να συναντηθούνε στο Μετόχι Αγάκω των Κεφαλογιάννηδων, εκεί θα συναντούσαμε και τους υπόλοιπους βοηθούς για την σύλληψη του Συμεωνίδη.

Φεύγοντας από τα Ανώγεια Σπιθούρης και Χαιρέτης εβαδίσανε νύχτα περάσανε το χωριό Τύλισος, Καβροχώρι Κολυβά Μετόχι, τη διαδρομή δε γνώριζε άριστα ο Μανόλης Σπιθούρης. Επειδή πολλά εχθρικά περίπολα κυκλοφορούσαν σκεφτήκαμε να κάνουμε χρήση των όπλων μας. Εκεί πλησίον εις Τσαλικάκι ήτο Γερμανοί και το λατομείο πλησίον στο Μετόχι Κεφαλογιάννη και σε πολλά άλλα σημεία Γερμανικές φρουρές αν ερχόμεθα σε επαφή με τα εχθρικά περίπολα να κάναμε χρήση των όπλων μας. Ευτυχώς δεν συνέβη τίποτα και το πρωί πλέον είχε αποκατασταθεί η επαφή μας με τους συνεργάτες μας οι οποίοι έλαβον μέρος στην αποστολή και ήταν :

Τηλέμαχος Γρηγ. Χαιρέτης

Εμμαν. Βασ. Σπιθούρης

Εμμαν. Βασ. Κεφαλογιάννης ή Κοντομανόλης νυν βουλευτής

Κων/νος Ιωάν. Κεφαλογιάννης ή Τσουρόκωστας

Εμμαν. Γεωργ. Ξημέρης ή Μπαχρής

Εμμανουήλ Γεωργ. Κοντόκαλος

Νικολ. Μιχ. Κεφαλογιάννης ή Καμπουρονίκος

Γεώργ. Δημ. Κεφαλογιάννης ή Τσουρογιώργης

Γεώργ. Βασ. Κεφαλογιάννης ή Γιωργαντάς

Την πρώτη μέρα όπου έχει αποφασιστεί να γίνει η σύλληψη δεν πραγματοποιήθηκε διότι δεν έχει κατορθώσει ο Μπύρης να φέρει τον Συμεωνίδη σε σημείο ώστε να γίνει κατωρθωτή η απαγωγή του.

Την επόμενη ημέρα 6 με 6.30, οι σκοποί ανήγγειλαν την άφιξή του. Εμείς είχαμε επιλέξει κατ’υπόδειξη των συνεργατών μας μια σπηλιά εις θέσιν Βελόνι Κεφάλι. Στην σπηλιά είχαμε βάλει μια μαύρη αγελάδα και πρόβατα παρά δίπλα δήθεν πως ήταν κλεμμένα και να τον φέρει ο κασάπης δηλ. ο Μπύρης για να τα διαπραγματευτεί και να τ’άγοράσει. Μέσα στην σπηλιά είχαν κρυφτεί ο Σπινθούρης ο Ξημέρης και ο Νίκος Κεφαλογιάννης. Στην δε είσοδο ήταν ο Τηλέμαχος Χαιρέτης. Έξω από την σπηλιά και σε απόσταση εκατό ή εκατό πενήντα μέτρα είχαμε τοποθετήσει φρουρούς γιατί και οι Γερμανοί ήταν πλησίον.

Ο Συμεωνίδης χωρίς να γνωρίζει τίποτα και τι θα επρόκειτο να συμβεί, προχώρησε μέσα στην σπηλιά. Μόλις ο Συμεωνίδης αντελήφθη ότι όλα ήταν μια πρόφαση και ότι θα τον έπιαναν, αποφάσισε να δράσει δυναμικά.

Πιάστηκε λοιπόν με τον Χαιρέτη στην προσπάθειά του να φύγει και επειδή ήταν αθλητής και τεχνίτης έδωσε ένα δυνατό χτύπημα στον Χαιρέτη στο στήθος με το κεφάλι του και αμέσως ο Σπιθούρης έτρεξε για βοήθεια και ο Χαιρέτης από τον πόνο που του είχε προκαλέσει το κτύπημα που του είχε δώσει αιμορραγούσε και προσπάθησε με το στιλέτο του να τον σκοτώσει.

Όμως οι άλλοι δεν τον άφησαν γιατί τον ήθελε η ομάδα ζωντανό.

Ο Μανόλης Κεφαλογιάννης και ο Κώστας Κεφαλογιάννης ή Τσουρόκωστας εβοήθησαν για να τον δέσουμε.

Του κάναμε έρευνα, του πήραμε το όπλο που κρατούσε και άρχισε η πορεία το βράδυ για το λημέρι όπου και εφτάσαμε περί ώρα 10 το πρωί.

Εκεί είχε ειδοποιηθεί η ομάδα από τους σκοπούς ότι είχαμε φτάσει. Ο αρχηγός και οι υπόλοιποι μας είπαν δήθεν θυμωμένα γιατί τον δέσαμε και όλα αυτά για να κερδίσουν την συμπάθεια και την εμπιστοσύνη για να είναι ευκολότερη η απόσπαση πληροφοριών.

Την απολογία του όσα διέπραξε με την ιδέα να εξιλεωθεί ομολόγησε τα πάντα τα οποία και εγράφησαν από τον Ιωάννην Χαιρέτη, στρατιωτικό υπεύθυνο της ομάδος και υπάρχουν και σήμερον εις τα παιδιά του.

Όταν η ομάδα πήρε τις κατάλληλες πληροφορίες το Ανταρτοδικείο αποφάσισε να εκτελεστεί.

Εις το σημείο της εκτελέσεως ο Χαιρέτης του πρόσφερε μισή ώρα ζωής όμως αυτός δεν την αποδέχτηκε.

Αυτή είναι η αλήθεια για την απαγωγή του Συμεωνίδη και κάθε άλλο είναι περιττό ή ανακριβές.

Οι υπεύθυνοι της Αποστολής οπλαρχηγοί

Τηλέμαχος Χαιρέτης του Γρηγ.

Εμμαν. Σπιθούρης του Βασ. ή

Ταμπακομανόλης Εμμ.

Ακολουθούν οι υπογραφές των οπλαρχηγών Χαιρέτη και Σπιθούρη

Σημείωση : Στο κείμενο κράτησα την σύνταξη και ορθογραφία του πρωτότυπου κειμένου.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Ο Μανόλης Σπιθούρης ζει στο χωριό του τα Ανώγεια. Με τις αναμνήσεις του από εκείνη την εποχή, που ένοπλος στο βουνό, πολεμούσε τους κατακτητές. Έχοντας ήσυχη τη συνείδησή του κάνοντας το χρέος του προς την Πατρίδα. Μια πατρίδα πολύπαθη και βασανισμένη. Μέσα στην καρδιά των αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης.

Γι’αυτό όταν τραυματίστηκε βαριά και οι σύντροφοί του, αλλά και ο ίδιος, ξέροντας ότι έχει μόνο λίγες ώρες ζωής, τον τοποθέτησαν στην σκιά ενός πρίνου για να πεθάνει, τα λόγια που βγήκαν αυθόρμητα από μέσα του δεν μπορούσαν να ήταν διαφορετικά :

- Εμένα η υπόθεσή μου έληξε, μόνο να μου χαιρετάς τσι αρχηγούς μας και να πεις στο σπίτι μας στσι δικούς μου να μην στενοχωρούνται, διότι εγώ είμαι τυχερός γιατί χάνομαι για την Πατρίδα.

Λόγια προς τον φίλο του Κώστα Κεφαλογιάννη για τους δικούς του ανθρώπους.

Όμως η αδάμαστη ψυχή του Σπιθούρη τα κατάφερε στο τέλος. Επέζησε από τον βαρύτατο τραυματισμό του πηγαίνοντας από τρύπα σε τρύπα όπως είπε, σε πείσμα και της ιατρικής επιστήμης.

Αυτές τις μέρες γιορτάζουμε την 62η επέτειο από την μάχη της Κρήτης και την Αντίσταση του κρητικού λαού στους κατακτητές. Στα σχολεία μας και στους μαθητές μας θα μιλήσουμε και θα γιορτάσουμε την επέτειο με όλο το σεβασμό και την τιμή που της αξίζει.

Αν διάλεξα τούτες τις μέρες να γράψω για τον Ταμπακομανόλη είναι γιατί η ιστορία του διδάσκει το τρίπτυχο της ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ.

Πατριωτισμός,

Αυτοθυσία,

Ανιδιοτέλεια.

Αγάπη για την πατρίδα από τους αγωνιστές, θυσία του εαυτού τους πρώτα απ’όλα και των οικογενειών τους και τέλος, χωρίς ποτέ για τον αγώνα τους αυτό, να δεχτούν ανταλλάγματα.

Κλείνω, με ένα τραγούδι που αρέσει στον Ταμπακομανόλη και το έχει γράψει ο Μανόλης Μανουράς ή Κουρκουτάκης :

Ανωγειανός Αντάρτης

Ενετοί, Τούρκοι, Γερμανοί,

εκάψανε τ Άνώγεια

μα’γω δε θέλω τη σκλαβιά

και πιάνω τ’άρματά μου

και γίτσα γίτσα το βουνό

εβγήκα στην κορφή του

και σμίγω με τη λευτεριά.

και μου λέει,

Καλλιά σε λόφο χαμηλό

και στην κορφή του μείνε

παρά στην ρίζα ενός βουνού

όσο ψηλό κι αν είναι.



Μάης 2003

Καλογεράκης Γιώργος

Δάσκαλος του Δημοτικού Σχολείου Κασταμονίτσας







Β ι β λ ι ο γ ρ α φ ί α



1. William Stanley Moss : A War of Shadows

2. Γιώργος Χαροκόπος : Η απαγωγή του στρατηγού Κράιπε

3. Δημήτρης Κίππης : Από τον Ψηλορείτη στη σκιά του Ολύμπου

4. Έκθεσις Πεπραγμένων της Ανεξάρτητης Ανταρτικής

Ομάδος Ανωγείων

5. Αρχείο της Ανεξάρτητης Ανταρτικής Ομάδος Ανωγείων

6. Κατερίνα Ξυλούρη : Συλλογή ( τραγούδια )

7. Γιώργου Καλογεράκη : Χωματόσπηλιος ( άρθρο στην εφημερίδα ΠΑΤΡΙΣ στις 29/8/2002

8. Μάρκος Πολιουδάκης : Η Εθνική Αντίσταση 1941-1945

9. Γεώργιος Κάββος : Γερμανοϊταλική Κατοχή και Αντίσταση Κρήτης 1941-1945

10. Προφορική διήγηση του Μανόλη Σπιθούρη ή Ταμπακομανόλη ( 2,16/2/2003 )

11. Νικολάου Ζ. Στεφανάκη : Δαμάστα 1944, αναζητώντας την ιστορική αλήθεια ( άρθρο στην εφημερίδα ΑΛΛΑΓΗ στις 12,13/8/1989

12. Εφημερίδα ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ : Σελίδες από το ημερολόγιο του Κωστή Κεφαλογιάννη ( άρθρο στις 10,11/11/2001 )

13. Εφημερίδα ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ : Ο Πάτρικ Λη Φέρμορ για τον Κουντόκωστα ( άρθρο στις 27/11/2001 )

14. Αντώνης Σανουδάκης : Γιώργου Τυράκη-επιχείρηση Κράιπε


πηγή: http://www.patris.gr/articles/8691/2014